Fórmules de derivades

Com calcular derivades?

a) Com calculem una derivada?  Aplicant la fórmula que correspongui    

    Si mireu en algun llibre com fa el càlcul de derivades, podreu veure que fa algun exemple aplicant la definició de derivada.  Però aquesta forma de calcular la derivada és molt poc pràctica. Nosaltres el càlcul de derivades ja sempre ho farem aplicant la fórmula que correspongui: 

   

    En aquest exemple 2

    f linke klammer x rechte klammer gleich 3 x minus x im Quadrat

    que en el llibre ho fa amb la definició , ho farem directament: sabem (fórmula) que la derivada de 3x és 3 i la derivada de x2 és 2x, per tant: 

    f apostroph linke klammer x rechte klammer gleich 3 minus 2 x        

                                    

b) Quina fórmula haig d'aplicar?    En general, les que s'indiquen en Derivada de funcions compostes

Exemple 1

 Calculeu la derivada de

               bold italic f fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett gleich fett linke klammer fett 3 bold italic x fett plus fett 1 fett rechte klammer hoch fett 5
  

   hauré d'aplicar la fórmula:

   bold italic f fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett gleich fett linke klammer bold italic u fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett rechte klammer hoch fett n fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett rechtspfeil fett Leerzeichen    fett Leerzeichen fett Leerzeichen bold italic f fett apostroph fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett gleich bold italic n fett linke klammer bold italic u fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett rechte klammer hoch fett n fett minus fett 1 Endexponent fett mal bold italic u fett apostroph fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen

    Per tant

   f linke klammer x rechte klammer gleich linke klammer 3 x plus 1 rechte klammer hoch 5 Leerzeichen Leerzeichen Leerzeichen Leerzeichen rechtspfeil Leerzeichen Leerzeichen Leerzeichen f apostroph linke klammer x rechte klammer gleich 5 linke klammer 3 x plus 1 rechte klammer hoch 4 fett mal fett 3 gleich 15 linke klammer 3 x plus 1 rechte klammer hoch 4

    un error freqüent és no afegir aquest  3 (que és la derivada de 3x+1) perquè mireu la fórmula

          f linke klammer x rechte klammer gleich x hoch n Leerzeichen Leerzeichen rechtspfeil Leerzeichen f apostroph linke klammer x rechte klammer gleich n mal x hoch n minus 1 Endexponent

    però en aquest cas no podem aplicar aquesta fórmula ja que la nostra funció no és del tipus f(x)=xn

Exemple 2

Calculeu la derivada de

                    bold italic f fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett gleich fett ln fett Leerzeichen fett linke klammer fett 1 fett minus fett 3 bold italic x hoch fett 2 fett rechte klammer
   

   hauré d'aplicar la fórmula:

   bold italic f fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett gleich fett ln fett Leerzeichen fett linke klammer bold italic u fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett rechte klammer fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett Leerzeichen fett rechtspfeil fett Leerzeichen bold italic f fett apostroph fett linke klammer bold italic x fett rechte klammer fett gleich Zähler fett u fett apostroph fett linke klammer fett x fett rechte klammer geteilt durch Nenner fett u fett linke klammer fett x fett rechte klammer Bruchergebnis    

    Per tant

   f linke klammer x rechte klammer gleich ln Leerzeichen linke klammer 1 minus x hoch drei rechte klammer Leerzeichen Leerzeichen Leerzeichen Leerzeichen rechtspfeil Leerzeichen Leerzeichen Leerzeichen f apostroph linke klammer x rechte klammer gleich Zähler minus 3 x im Quadrat geteilt durch Nenner 1 minus x hoch drei Bruchergebnis

    un error freqüent és no afegir en el numerador -3x2 (que és la derivada de 1-x3). Aquest error ho feu perquè mireu la fórmula

    f linke klammer x rechte klammer gleich ln Leerzeichen x Leerzeichen Leerzeichen rechtspfeil Leerzeichen f apostroph linke klammer x rechte klammer gleich 1 geteilt durch x

    però en aquest cas no podem aplicar aquesta fórmula que només serveix per a  f(x)=ln x

Vídeo

En aquest vídeo podeu veure alguns exemples de càlcul de derivades: